Quỹ HTND Hà Tiên: Xây dựng thành công nhiều mô hình “sơ chế hải sản khô sạch”

Theo người dân địa phương, nghề làm tôm khô tại TP. Hà Tiên có từ lâu đời. Chính lòng yêu nghề và ý thức gìn giữ thương hiệu của người dân nơi đây đã làm nên sản phẩm tôm khô với hương vị đặc trưng. Cùng với tôm khô, Hội ND thành phố cũng đã xây dựng nhiều mô hình chế biến hải sản khô sạch, tạo thêm việc làm và thu nhập ổn định cho nông dân.

Hướng đi mới phát triển nghề truyền thống

Với lợi thế là địa phương ven biển, gồm cả xã đảo, nông dân quanh năm tất bật với nghề đi biển, thu mua và sơ chế các loại hải sản. Từ đó, năm 2018 Quỹ HTND Hà Tiên đã xây dựng và thực hiện nhiều mô hình thuộc Dự án “Sơ chế hải sản khô sạch” nhằm hỗ trợ nông dân trong huyện khai thác và phát huy thế mạnh địa phương. Nhiều mô hình ngày càng thu hút đông đảo nông dân tham gia, từ đó giải quyết được nhiều lao động nhàn rỗi, góp phần giảm nghèo, tạo ra sản phẩm đặc trưng của địa phương. Dự án với tổng chi phí sản xuất 2 năm là 3,144 tỷ đồng gồm: Thuê mướn nhân công, cá tươi, gia vị ướp cá, dụng cụ phơi cá… Tổng thu nhập cá khô sạch bán ra sau 2 năm là 3,6 tỷ đồng. Như vậy, thu nhập chung sau 2 năm thực hiện dự án là 456 triệu đồng. Bình quân 1 hộ lợi nhuận trên 45,6 triệu đồng.

Năm 2020, Hội Nông dân TP. Hà Tiên đã được UBND thành phố cấp bổ sung từ nguồn ngân sách cho Ban Điều hành Quỹ Hỗ trợ Nông dân thành phố 100 triệu đồng. Từ đó, Ban Điều hành Quỹ thành phố đã tiếp tục chỉ đạo Hội ND các cấp mở rộng thành công thêm nhiều mô hình “Sơ chế hải sản khô sạch”.

Gắn bó với nghề làm tôm khô gần 50 năm, là một trong những người làm tôm khô ngon ở Hà Tiên, bà Nguyễn Thị Ánh (61 tuổi) – chủ cơ sở tôm kho Tư Thọ, ngụ tổ 4, phường Tô Châu chia sẻ: “Tôm khô Hà Tiên làm từ nguyên liệu tôm tươi sống được đánh bắt tự nhiên như tôm đất, tôm he, tôm sắt, tôm chì từ đầm Đông Hồ và vùng biển Hà Tiên. Tôi chọn nguyên liệu là tôm tươi sống, ngư dân đánh bắt được mẻ nào là mua ngay mẻ đó đem về luộc và sấy ra thành phẩm, nhờ vậy giữ được độ ngọt tự nhiên và mùi vị đặc trưng”. Tất cả quy trình làm tôm khô được gia đình bà Ánh làm thủ công, không dùng chất bảo quản nên chất lượng tôm khô luôn được đảm bảo.

Để việc phơi sấy không phụ thuộc vào thời tiết, 3 năm trước, bà Ánh đầu tư hơn 1 tỷ đồng để xây dựng lò sấy, máy tách vỏ tôm. Khoảnh sân phơi trước nhà cũng được bà tráng xi măng cao ráo để thuận tiện cho việc phơi tôm vào mùa nắng.

Không chỉ có bà Ánh mà còn nhiều hộ sản xuất tôm khô khác ở TP. Hà Tiên cũng rất chú trọng đến việc giữ gìn an toàn vệ sinh thực phẩm trong chế biến tôm khô, bởi theo họ giữ được thương hiệu chính là giữ được chén cơm gia đình. Giá tôm khô do người dân thị xã Hà Tiên sản xuất hiện dao động từ 300 ngàn đồng/kg đến 1-2 triệu đồng/kg tùy loại, nhưng vẫn luôn đắt hàng vì ăn rất ngọt, thơm, giàu dinh dưỡng.

Thông thường cứ 8-10kg tôm tươi cho 1kg tôm khô. Nguyên liệu làm tôm khô nổi tiếng ở thị xã Hà Tiên đòi hỏi là tôm đất sống được ngư dân đánh bắt, với giá 90.000-100.000 đồng/kg tôm tươi. Những gia đình có ghe đánh bắt thì tiến hành luộc ngay trên tàu ngoài biển để giữ vị ngon của tôm, sau đó mới chuyển vào đất liền phơi sấy.

Theo bà Nguyễn Thị Chắn, hội viên Chi hội tôm khô sạch khu phố 5, phường Bình San, một hộ sản xuất tôm khô gần 12 năm nay, muốn tôm khô ngon, quan trọng ở khâu luộc tôm và ướp muối sao cho vừa ăn. Chi hội sản xuất tôm khô sạch khu phố 5 có 30 hộ hội viên, đa số đều có tàu đánh bắt để khai thác nguyên liệu tôm tự nhiên phục vụ cho việc chế biến tôm khô của gia đình.

Vốn Quỹ làm đổi thay đời sống nông dân xã đảo

Những năm gần đây dịch vụ du lịch đang phát triển tại xã đảo Tiên Hải, để có sản phẩm bán ra làm quà tặng cũng như đa dạng hóa các sản phẩm hải sản khô sạch nhằm phục vụ nhu cầu địa phương và du khách, góp phần tạo ra việc làm cho lao động trong xã, đồng thời, tăng thu nhập kinh tế gia đình, được sự hỗ trợ của Hội ND xã, nhiều hộ nông dân đã mạnh dạn vay vốn Quỹ HTND huyện để đầu tư sản xuất, làm giàu.

Xây dựng Dự án “Sơ chế hải sản khô sạch” là hết sức cần thiết và thiết thực được đông đảo hội viên nông dân xã đảo Tiên Hải hưởng ứng. Nông dân đã có nguồn ra ổn định từ nhiều năm nay từ đầu mối tiêu thụ trong xã và khách du lịch đến tham quan xã đồng thời tranh thủ các cơ quan chức năng giới thiệu sản phẩm làm ra đến các thương lái tới tận nơi để thu mua.

Mục tiêu của dự án là nâng cao năng suất lao động, tăng thu nhập bình quân cho mỗi hộ từ 3 – 5 triệu đồng/tháng, giải quyết thêm được việc làm cho 20 lao động tại xã đảo. Phổ biến, trao đổi, học hỏi kinh nghiệm sẻ cá khô đảm bảo chất lượng sạch theo sản xuất hướng hàng hóa tạo công ăn việc làm, nâng cao đời sống cho nông dân và khuyến cáo nhân rộng trên địa bàn xã. Thu hút được đông đảo nông dân tham gia vào Hội, sau 2 năm thực hiện Dự án kết nạp trên 10 hội viên mới. Vận động 100% hộ tham gia dự án đóng góp xây dựng Quỹ HTND mức thấp nhất là 100.000 đồng/năm. Tổ chức lớp tập huấn học hỏi và trao đổi kinh nghiệm trong quá trình thực hiện dự án cho 10 hộ tham gia dự án.

Dự án “Sơ chế hải sản khô sạch” cũng là tâm tư, nguyện vọng của các hộ trong xã đảo Tiên Hải. Qua đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức cho hội viên, nông dân xã đảo hiểu về truyền thống của giai cấp nông dân. Củng cố tổ chức Hội vững mạnh, nâng cao chất lượng hội viên, phát triển hội viên mới. Đồng thời, góp phần củng cố tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương, nâng cao vị thế Hội ND xứng đáng là vai trò trung tâm, nòng cốt trong các phong trào ở xã đầu sóng, ngọn gió.

“Thị xã có khoảng 200 hộ theo nghề sản xuất tôm khô, hiện đang là lúc các cơ sở sản xuất tôm khô đang chuẩn bị hàng tết để phục vụ thị trường. Tháng 7.2020 UBND tỉnh đã trao Bằng công nhận nghề truyền thống cho nghề sản xuất tôm khô TP. Hà Tiên, tạo động lực cho bà con xây dựng thương hiệu Tôm khô Hà Tiên”.
Ông Lý Thái Hưng – Trưởng Phòng Kinh tế thị xã Hà Tiên.

Bài, ảnh: Huy Huỳnh