Chàng thanh niên khởi nghiệp từ mô hình trồng bí xanh

Biến đồng hoang thành cánh đồng bí xanh mướt
Những ngày đầu tháng 3, chúng tôi có dịp theo chân cùng Phó Chủ tịch UBND xã Nam Thái - ông Trần Văn Lợi đến thăm mô hình trồng bí của thanh niên trẻ Trần Văn Hải, hiện hữu trước mắt là một cánh đồng bí xanh mướt, lúc lỉu quả bạt ngàn trên cánh đồng.
Từ một tay lái xe chuyên nghiệp đi gom nông sản mà chủ yếu là bí xanh để bán cho các tiểu thương ở thành phố Vinh và các tỉnh phía Bắc, anh Hải có nhiều cơ hội để trải nghiệm tại vùng trồng bí. Từ đó, anh say mê tìm hiểu đặc tính của cây bí để mở ra cơ hội mới cho bản thân. 

Anh Trần Văn Hải  (đội mũ) với tư duy dám nghĩ dám làm đã bén duyên với mô hình trồng bí xanh.
“Ở quê tôi sinh sống đất nông nghiệp bà con bỏ hoang nhiều nên nếu cây bí phù hợp với thổ nhưỡng địa phương sẽ mở ra cơ hội cho bản thân cũng như tạo việc làm cho người lao động. Kể cả việc nếu mình thành công thì bà con cũng có thể học tập và mở rộng mô hình” – anh Hải cho hay. Từ ý nghĩ đó, anh Hải đã bắt tay vào “thử sức” ở lĩnh vực mới dù tuổi trẻ chưa bao giờ nghĩ tới.
Nghĩ là làm, năm 2022 anh Hải triển khai xây dựng mô hình trồng bí trên mảnh đất của quê mình. Được sự trợ giúp của các cấp chính quyền, đặc biệt là UBND xã Nam Thái đã cùng đồng hành từ việc thu gom các mảnh ruộng nhỏ lẻ trước đây giao khoán cho dân nhưng nay đã bị bỏ hoang hóa thời gian dài đến việc hỗ trợ chi phí thuê đất, động viên, khuyến khích đã phần nào giúp anh Hải có được thành công lớn như hôm nay.

Theo anh Hải, đất trồng bí xanh phù hợp với đất cát pha, thuận lợi cho tưới tiêu nước. Sau trồng cần phải tưới nước bảo đảm đủ ẩm cho cây mau bén rễ hồi xanh, phát triển sinh trưởng bình thường. Giai đoạn cây ra bông, đậu trái và phát triển quả cần nhiều nước. 
Khi mới bắt đầu với mô hình này, anh Hải chỉ trồng thử nghiệm trên diện tích 2ha nhưng qua vụ đầu cây bí phát triển tốt, năng suất vượt trội, quả đẹp nên đến vụ tiếp theo anh mạnh dạn mở rộng diện tích, đến nay tổng diện tích trồng bí của anh lên tới hơn 4,3ha.
Tạo việc làm, thu nhập cho nhiều lao động địa phương
Việc trồng thành công mô hình bí xanh trên đất Nam Thái theo hướng hàng hóa đã mở ra triển vọng mới trong việc tăng cường chuyển đổi cơ cấu cây trồng, thực hiện đề án nâng cao thu nhập xây dựng nông thôn mới của xã. Tuy nhiên, nếu mô hình được nhân rộng người dân vẫn cần liên kết để cây bí xanh được phát triển bền vững.
Việc áp dụng đúng quy trình kỹ thuật trong quá trình chăm sóc cây bí sẽ giúp cho sản lượng tăng đáng kể. Anh Hải cho hay: Mặc dù thời tiết miền Trung khá khắc nghiệt nhưng cây bí cho năng suất vượt trội nếu nắm rõ đặc tính sinh trưởng của cây. Trung bình năng suất 1ha đạt khoảng 50 tấn, với giá hiện tại 8.000 đồng/kg; chi phí 1 vụ từ giống, phân bón, màng phủ, cọc, công chăm sóc,…dao động từ 120 đến 140 triệu đồng/vụ. Bình quân mỗi năm trồng 2 vụ, nhưng vụ Hè Thu trùng với mùa vụ với các tỉnh Hòa Bình, Sơn La nên giá cả sẽ thấp hơn, không được giá như vụ Đông Xuân, tuy nhiên mỗi năm, gia đình anh Hải cũng có thu nhập hàng trăm triệu đồng/năm.
Đối với vụ Đông Xuân cây bí cho thu hoạch sau 3 tháng từ khi trồng, còn vụ Hè Thu cho thu hoạch sớm hơn khoảng 2,5 tháng vì thời tiết nắng ấm cây sinh trưởng tốt. Để cây bí mang lại hiệu quả, năng suất cao, anh Hải đã tiến hành trồng theo luống dài với hệ thống giàn lưới chữ U thay thế dần dàn chữ A bởi nếu được trồng ở dàn chữ U sẽ cho quả nhiều, đẹp hơn và số lứa thu hoạch nhiều hơn trồng ở giàn chữ A bởi làm giàn chữ U cây bí có điều kiện vươn rộng hơn, ngọn cây bí không bị gập lại như ở giàn chữ A.
Anh Hải cũng cho hay: Người trồng bí nếu được mùa giá thì lợi nhuận rất cao. Tuy nhiên cây bí cũng là loại cây trồng dễ nhiễm các loại bệnh như bệnh sương mai (nấm), thán thư (loại bệnh khó chữa nên cần phải phòng bệnh cho cây) ảnh hưởng lớn đến năng suất. Vì thế, việc trông nom, sát sao với cây mỗi ngày luôn là vấn đề cần được quan tâm.
Cây bí từ ngày gieo hạt cho đến lúc thu hoạch chiếm khá nhiều ngày công, bởi thế hơn 4,3ha bí của anh Hải cần 10 lao động cả thời vụ và thường xuyên để chăm sóc và thu hoạch, với lao động thường xuyên có mức thu nhập từ 6 đến 7 triệu đồng/tháng.

Ông Trần Văn Lợi – Phó Chủ tịch UBND xã Nam Thái cho biết: “Xác định đồng hành với thanh niên trên con đường lập thân, lập nghiệp là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, thời gian quan, chính quyền đã luôn có những chính sách khuyến khích, động viên để phong trào ngày một lan tỏa. Từ đó, xuất hiện nhiều mô hình lập nghiệp mới, hiệu quả, khẳng định vai trò xung kích của tuổi trẻ trên mặt trận phát triển kinh tế, góp sức xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp”
“Từ hiệu quả mô hình trồng bí của anh Trần Văn Hải có thể đem lại nhiều triển vọng tại địa phương trong việc vận động nông dân tham gia chuyển đổi cơ cấu cây trồng, phát triển kinh tế. Có thể nói, anh Trần Văn Hải là một trong những mô hình tiêu biểu của tuổi trẻ Nam Thái  nhằm góp phần phát triển kinh tế địa phương nói chung và của bản thân anh Hải nói riêng. Từ thực tế thành công của cá nhân anh Hải càng khẳng định rằng tư duy sáng tạo, tinh thần lao động cần cù của sức trẻ là yếu tố rất quan trọng góp phần vào quá trình đổi mới của địa phương, đất nước ” – ông Trần Văn Lợi cho biết thêm