Kinh tế chia sẻ nhìn từ nông dân @
Mới đây, Chính phủ thống nhất giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp xây dựng Đề án mô hình kinh tế chia sẻ, báo cáo Chính phủ vào tháng 6.2018. Kinh tế chia sẻ là gì? Nhìn từ nông nghiệp sáng tạo, nông dân miền Tây khởi nghiệp, có gì mới?
Kinh tế chia sẻ – Từ lý thuyết đến đồng ruộng
Theo Từ điển Bách khoa toàn thư mở Wikipedia, kinh tế chia sẻ (sharing economy) là một mô hình thị trường được chia sẻ mang tính cộng đồng thông qua các dịch vụ trực tuyến, dựa trên nhu cầu và lợi ích chung của các tác nhân tham gia nhằm khai thác tối đa các lợi ích kinh tế nhàn rỗi trong quá trình chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản mà nó có thể còn trong trạng thái “standbar”. Sự phát triển của công nghệ thông tin như GPS, mạng internet, smartphone, thương mại điện tử … đã tạo ra “hệ sinh thái lý tưởng” cung cấp nền tảng công nghệ để phát triển mạnh mẽ hơn nền kinh tế chia sẻ.
Ở Việt Nam thời gian gần đây, mô hình kinh tế chia sẻ được biết đến qua các start-up thành công trong các lĩnh vực công nghệ thông tin, giải trí, dịch vụ. Cách đây không lâu, Nguyễn Hà Đông đã vụt sáng trên bầu trời công nghệ thông tin, được cả thế giới biết đến như một mẫu hình sáng tạo trẻ. Trò chơi trực tuyến miễn phí Flappy Bird của chàng kỹ sư trẻ này được tung lên iOS App Store và Google Play Store, thu hút 3 triệu lượt tải mỗi ngày, nhanh chóng cán mức 50 triệu lượt, đạt lượt tải lớn nhất trên toàn hệ thống iOS thế giới, dẫn đầu bảng xếp hạng của App Store US. Có thông tin cho rằng, Nguyễn Hà Đông đã kiếm khoảng 50.000 USD (1 tỉ đồng)/ngày từ sáng tạo độc đáo này. Nhưng điều bất ngờ là không lâu sau, chính Hà Đông đã quyết định gở bỏ “Con chim tung cánh – Flappy Bird” của mình được cho vì lý do cá nhân. Có thể là do tác giả phần mềm sáng tạo này muốn tránh rắc rối trước “khoảng trống pháp lý”.
Tương tự, là câu chuyện của Uber và Grab – Một sáng tạo độc đáo khác trên môi trường mạng; tuy được “nhập khẩu” nhưng nhanh chóng phát triển ở Việt Nam. Ứng dụng này giúp người dùng dễ dàng sử dụng dịch vụ taxi và cũng tạo ra cơ hội kiếm tìm cho nhiều người, tận dụng phương tiện cá nhân để kinh doanh mọi lúc, mọi nơi. Nhưng nó cũng đặt ra thách thức to lớn cho sự tồn tại của các loại hình Taxi truyền thống như việc máy gặt chiếm chỗ làm của người gặt lúa. Ngược lại, nó cũng kích thích sáng tạo mới với việc ra đời GO-IXE của Hàng Bá Trí, được xem như một trợ thủ mới của taxi truyền thống với khả năng kết nối các hãng taxi với phương thức chia sẻ mới. Ngoài ra, còn các công cụ tìm kiếm, đặt phòng khách sạn nhiều người dùng như Trivago, bán hàng qua mạng Facebook.
Đó là những hình thái mới của kinh tế chia sẻ trong lĩnh vực dịch vụ, giải trí. Trong khi nước ta còn hơn 70% là nông dân và địa bàn nông thôn rộng lớn. Liệu có phát triển được kinh tế chia sẻ trong nông nghiệp, nông dân, nông thôn?
Gần đây, mô hình chia sẻ kiến thức kinh doanh, mô hình làm ăn tốt thu hút sự quan tâm của nhiều người. Trước thực trạng nông sản ứ đọng nhiều năm qua, thường rơi vào tình trạng cần giải cứu, thì nông dân tỉnh này đã biết trồng xoài qua mạng. Nông sản từ khi sản xuất đã được xác định địa chỉ tiêu thụ dựa trên sự phát triển của thương mại điện tử cũng là một dạng của kinh tế chia sẻ. Tập đoàn Lộc trời đã giúp những nông dân trở thành cổ đông, doanh nhân nông nghiệp, mở ra cơ hội chia sẻ lợi ích thông qua sàn giao dịch chứng khoán. Tập đoàn này cùng các đối tác cũng đã chính thức ra mắt ứng dụng viễn thám địa lý cho nông nghiệp và nước (SAT4RICE). Nhờ tích hợp các dữ liệu thông tin cần thiết, công cụ này giúp nông dân nắm bắt thông tin đồng áng cần thiết qua điện thoại thông minh mà không cần phải ra đồng. Nông dân @ chỉ cần truy cập phần mềm, chọn thửa ruộng sẽ nắm được toàn bộ dữ liệu của thửa ruộng đó từ lúc sạ cho đến lúc thu hoạch. Nhiều ứng dụng mà cách đây vài năm như chuyện đùa, nay là sự thật, minh chứng cho các dạng thức của kinh tế chia sẻ trong nông nghiệp, nông dân.
Các bác “Hai Lúa” ở miền Tây có thể ngồi quán cà phê miệt vườn để theo dõi công nhân làm việc hàng ngày qua màn hình điện thoại di động thông minh. Tương tự, họ có thể điều khiển hệ thống bơm, thoát nước cho vuông tôm bằng cách kích hoạt phầm mền tự động trên Sartphone. Câu chuyện có thật của một gia đình nông dân miền Tây. Sau bữa ăn sáng, người chồng nói phải đi họp, người vợ thì đi chợ và đứa con thì đi thi. Họ không cần rời khỏi nhà mà vẫn hoàn thành công việc do người chồng họp trực tuyến, vợ thì đi chợ qua mạng và đứa con thì đang làm bài thi trên mạng. Kinh tế chia sẻ từ lý thuyết, từ lĩnh vực dịch vụ đã đến ruộng đồng miền Tây qua những nông dân @.
Nông dân truyền cảm hứng cho chính quyền
Chính phủ kiến tạo, nông nghiệp sáng tạo, nông dân khởi nghiệp là những thông điệp mà Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã truyền cảm hứng, ươm mầm sáng tạo cho giới trẻ, nông dân miền Tây thời gian qua. Khuyến khích khởi nghiệp, ứng dụng điện toán đám mây, xây dựng nền nông nghiệp thông minh. Đẩy mạnh cởi trói, kiến tạo phát triển nông nghiệp theo hướng công nghệ cao, sản xuất theo yêu cầu thị trường không còn là những ý tưởng ban đầu mà đã được hiện thực hóa bằng nhiều mô hình thực tế. Một hệ sinh thái khởi nghiệp bước đầu đã được hình thành giúp chắp cánh cho những ý tưởng kinh doanh mới lạ. Khởi nghiệp trở thành mệnh lệnh của phát triển, không phải từ ý tưởng cao siêu mà chính từ thực tiễn sinh động, sáng tạo của người miền Tây.
Nhiều Hai Lúa say mê nghiên cứu, sáng tạo từ thực tiễn, xưa nay không hiếm. Nhưng rõ ràng đang xuất hiện một thế hệ trẻ với khát vọng, được đào tạo bài bản, nhạy bén với thị trường. Chính những nông dân @, đến lượt mình đã truyền cảm hứng trở lại cho các mô hình chính quyền điện tử, giải quyết hồ sơ của công dân tại nhà, ứng dụng các dịch vụ công trực tuyến như đăng ký kinh doanh qua mạng, xây dựng hệ thống hồ sơ dữ liệu công dân để tiến tới bỏ hộ khẩu, tích hợp thẻ căn cước công dân. Mô hình Hội quán nông dân của Đồng Tháp cũng mang nhiều yếu tố chia sẻ.
Những kết quả bước đầu của nông nghiệp sáng tạo, nông dân khởi nghiệp đang đòi hỏi các cơ chế, chính sách, thể chế mới và xây dựng nền tảng ứng dụng công nghệ để khuyến khích thúc đẩy phát triển mạnh mẽ hơn nền kinh tế chia sẻ nhìn từ những nông dân @.
Trong khi người dùng hồ hởi đón nhận vì những tiện ích tuyệt vời của mang tính chia sẻ và lợi ích kinh tế cao, thì các cơ quan quản lý giao thông vận tải cũng đau đầu trong việc quản lý các “hình thái kinh tế chia sẻ” này. Còn một khoảng trống pháp lý khi mà công nghệ và hoạt động kinh tế vượt lên trước và những thách thức trong hoàn thiện hệ thống pháp luật hiện hành và những dạng thức của kinh tế chia sẻ trong nông nghiệp cũng không ngoại lệ. Bản quyền tác giả, quyền sở hữu trí tuệ cho những kết quả sáng tạo, khởi nghiệp phát huy kinh tế chia sẻ trong nông nghiệp, nông dân và nhiều vấn đề khác đang đặt ra, đòi hỏi cần hoàn thiện “hệ sinh thái” cho nền kinh tế chia sẻ. Việc Chính phủ xúc tiến xây dựng đề án mô hình kinh tế chia sẻ là một yêu cầu quan trọng, cần quan tâm cho vấn đề tam nông.
TS.Trần Hữu Hiệp
-
Ngành Nông nghiệp tỉnh Lâm Đồng: Phát triển nông nghiệp công nghệ cao đang là xu hướng -
Nông sản Việt vươn xa nhờ liên kết chuỗi giá trị -
Cách “phục sức” tối ưu cho cây có múi sau thời kỳ nuôi quả bằng phân bón Văn Điển -
Nông dân Thủ đô tăng thu nhập nhờ áp dụng mô hình khuyến nông tiên tiến
- Ngành Nông nghiệp tăng trưởng khả quan trong 9 tháng đầu năm
- Trong 9 tháng năm 2024 giá trị tăng thêm khu vực nông, lâm, thủy sản tăng 3,2%
- Hà Tĩnh: Một nông dân thu tiền tỷ từ mô hình nuôi chồn vòi mốc
- Ngành nông nghiệp nỗ lực triển khai các giải pháp phục hồi sản xuất sau bão số 3
- Thúc đẩy ứng dụng thiết bị máy bay không người lái vào sản xuất nông nghiệp
- Sơn La: Quyết liệt, chủ động phòng chống bệnh dịch tả lợn châu Phi
- Hội hỗ trợ, nông dân Trà Vinh hào hứng trồng dưa leo an toàn sinh học
-
Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược là rất cần thiếtSau gần 7 năm thực hiện, thực tiễn triển khai cũng cho thấy một số quy định của Luật Dược đã không còn phù hợp yêu cầu quản lý, tạo ra một số vướng mắc, gây khó khăn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh dược, ảnh hưởng đến việc bảo đảm cung ứng thuốc, nhất là trong điều kiện cấp bách như phòng, chống dịch bệnh, đặc biệt trong giai đoạn phòng, chống dịch COVID-19 vừa qua.
-
Thịt bò cực bổ dưỡng nhưng lại nguy hiểm với người mắc những bệnh nàyThịt bò là thực phẩm giàu dinh dưỡng, được ưa chuộng trong nhiều nền ẩm thực. Tuy nhiên, với một số người mắc bệnh lý mãn tính, việc tiêu thụ thịt bò có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Dưới đây là những đối tượng không nên ăn thịt bò để đảm bảo sức khỏe tốt nhất.
-
Đồng Tháp: Phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững(Tapchinongthonmoi.vn) – Tỉnh Đồng Tháp hướng đến phát triển nông nghiệp theo chiều sâu, hình thành và nhân rộng các mô hình nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp theo hướng hữu cơ, thích ứng biến đổi khí hậu. Thông qua các mô hình, góp phần giảm chi phí, tăng thêm thu nhập cho nông dân trên đơn vị diện tích, nâng cao chuỗi giá trị ngành hàng để xây dựng nông thôn mới (NTM) và giảm nghèo bền vững.
-
HND tỉnh Cà Mau: Không ngừng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động để phát huy vai trò sức mạnh của nông dân(Tapchinongthonmoi.vn) - Với phương châm “Nghe nông dân nói - Nói nông dân hiểu - Làm nông dân tin”, Hội nông dân (HND) các cấp trong tỉnh Cà Mau luôn lắng nghe ý kiến của hội viên, nông dân để trực tiếp hỗ trợ, đề xuất các cơ quan có thẩm quyền tháo gỡ kịp thời những khó khăn, vướng mắc trong quá trình lao động, sản xuất, kinh doanh. Qua đó, góp phần củng cố, xây dựng tổ chức Hội ngày càng vững mạnh, không ngừng phát huy nguồn lực của hội viên, nông dân tham gia phát triển kinh tế, giảm nghèo.
-
Ngành Nông nghiệp tỉnh Lâm Đồng: Phát triển nông nghiệp công nghệ cao đang là xu hướng(Tapchinongthonmoi.vn) - Vừa qua, Cục Thống kê tỉnh Lâm Đồng đã có báo cáo về tình hình phát triển kinh tế - xã hội 9 tháng năm 2024. Theo đó kinh tế của tỉnh đã chịu nhiều tác động từ sự biến động của nền kinh tế toàn cầu, ảnh hưởng biến đổi khí hậu, chuỗi cung ứng hàng hóa, giá nhân công, nguyên liệu,…
-
Áp thấp nhiệt đới có khả năng mạnh lên thành bão và di chuyển vào Biển ĐôngDự báo áp thấp nhiệt đới ở cách đảo Luzon, Philippines, khoảng 1.300km về phía Đông có khả năng mạnh lên thành bão; khoảng ngày 25/10, bão có khả năng di chuyển vào Biển Đông.
-
Tiêu chí đánh giá nông thôn mới cần sát với thực tế, đặc thù của địa phươngChiều 21/10, tại Trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp nghe báo cáo về việc sửa đổi một số nội dung tại Quyết định số 321/QĐ-TTg quy định tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới (Quyết định số 321).
-
Bồi dưỡng kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ HộiTrong 2 ngày 21-22/10, tại Hà Nội, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tổ chức Hội nghị bồi dưỡng, cập nhật kiến thức cho toàn thể cán bộ, công chức, viên chức cơ quan Trung ương Hội.
-
Đại tướng Lương Cường được bầu làm Chủ tịch nước CHXHCN Việt NamChiều 21/10, theo Nghị trình Kỳ họp thứ 8, dưới sự chủ trì và điều hành của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội khóa XV tiến hành quy trình bầu Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam nhiệm kỳ 2021-2026. Quy trình này được thực hiện theo đúng quy định của Hiến pháp và pháp luật.
-
Phát huy tính Đảng trong xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt NamTạp chí Nông thôn mới trân trọng giới thiệu bài viết "Phát huy tính Đảng trong xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam" của đồng chí Tô Lâm, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.