Lễ hội Đom Lơng Néak Tà của người Khmer được công nhận là di sản văn hoá phi vật thể
Bảo tồn, phát huy truyền thống của một lễ hội dân gian giàu tính nhân văn
Ngày 21 tháng 02 năm 2024, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 377/QĐ-BVHTTDL về việc công bố Danh mục di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia đối với Lễ hội truyền thống: “Lễ hội Đom Lơng Néak Tà của người Khmer tỉnh Trà Vinh”.
Ngày nay, trong sự phát triển của nền kinh tế tri thức, sự hội nhập và cạnh tranh với các nền kinh tế trên thế giới, văn hóa truyền thống Việt Nam là nguồn nội lực quan trọng thúc đẩy sự phát triển xã hội. Việc bảo tồn và phát huy lễ hội Đom Lơng Néak Tà là cần thiết và cấp bách, nhằm gìn giữ các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp, phục vụ cho sự nghiệp xây dựng con người, xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc trước mắt và lâu dài.
Ông Lê Thanh Bình - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh phát biểu tại Lễ công bố.
Tại Lễ công bố, ông Lê Thanh Bình - Phó Chủ tịch UBND tỉnh phát biểu: “Lễ hội Đom Lơng Néak Tà được công nhận là di sản văn hoá phi vật thể là niềm vui của nhân dân trên địa bàn nói chung và của đồng bào Khmer nói riêng, cũng là vinh dự của tỉnh Trà Vinh. Nhằm tôn vinh và phát huy hơn nữa giá trị di sản văn hoá trên địa bàn tỉnh, tôi đề nghị các cấp, các ngành cùng chung tay bảo tồn và xây dựng nền văn hoá bản địa, văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”.
Tại tỉnh Trà Vinh, các huyện, thị xã, thành phố đều có miếu Néak Tà với tổng số 242 miếu. Trong số này, huyện Trà Cú có nhiều nhất với 64 miếu. Néak Tà ở tỉnh Trà Vinh có nhiều dạng như Néak Tà Som Rôn (cây trôm), Néak Tà Đôm Prìnl (cây trâm), Néak Tà Đôm Chrey (cây da), Néak Tà Kô Ki (cây sao), Néak Tà Kom Pong Riênl (Bến Củ Chi), Néak Tà Bần Nai (cây duối)... và khá nhiều Néak Tà Méchas Srok (Néak Tà chủ xóm) như: Tà Miês ở Trà Cuôn, Tà Ớt Kim Câu, Tà Năng ở Năng Nơn (xã Kim Hòa, huyện Cầu Ngang)… Các Néak Tà Wạt được thờ trong khuôn viên một số chùa Phật giáo Nam tông Khmer trong tỉnh.
Việc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa Lễ hội Đom Lơng Néak Tà của người Khmer Trà Vinh vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là cơ sở để tỉnh đầu tư, bảo tồn, phát triển loại hình văn hóa phi vật thể đặc sắc của tỉnh. Thông qua đó góp phần phát triển, quảng bá tiềm năng du lịch gắn với những phong tục tập quán và ngôi chùa Khmer mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.
Tín ngưỡng dân gian cổ xưa, nhu cầu thiết yếu trong đời sống tâm linh của người Khmer
Theo quan niệm của đồng bào Khmer, Néak Tà là vị thần bảo hộ của cả cộng đồng phum sóc, gần tương đồng với thần Thành hoàng của người Kinh. Néak Tà là vị thần tốt bụng, công minh, chính trực, vì vậy lễ hội Đom Lơn Néak Tà là lễ hội truyền thống định kỳ hàng năm được cả phum sóc tham dự và xem như lễ hội chung của phum sóc mình. Vì vậy trước đây khi phum, sóc có xảy ra biến cố hay sự kiện mà con người không lý giải được như dịch bệnh, hạn hán thì mọi người cùng nhau sắm lễ vật làm lễ cúng cầu khẩn Néak Tà.
Néak Tà đối với người Khmer Trà Vinh còn là thần ban phúc, giáng họa, thần xét xử, thần chữa bệnh... Trước đây, khi có xích mích, khiếu kiện, nghi kị lẫn nhau họ đến miếu Néak Tà để giải quyết bằng cách thề thốt trước sự chứng dám của Néak Tà. Người bị bệnh thường đến đây khấn và hứa trả lễ khi lành bệnh. Ai mất mát đồ đạc gì cũng khấn Néak Tà nhờ tìm và chỉ giúp. Nếu lời khấn được linh nghiệm thì sau đó họ sẽ đem lễ vật đến dâng cúng trả ơn. Lễ vật là cây trái hoặc con gà, con vịt hoặc đầu heo tùy thuộc vào việc cầu xin khấn nguyện.
Đồng bào Khmer mỗi nơi chọn cho mình một ngày tổ chức lễ hội Đom Lơng Néak Tà riêng, nhưng hầu hết đều tổ chức vào tháng 3, 4, 5 âm lịch. Đây là thời điểm giao mùa từ mùa khô sang mùa mưa, nhà nông chuyển từ mùa nông nhàn sang mùa gieo cấy. Theo nghĩa đó, lễ hội Đom Lơng Néak Tà có nhiều điểm tương đồng với lễ hội Kỳ yên - Hạ điền ở các ngôi đình của người Kinh. Lễ hội Đom Lơng Néak Tà của người Khmer Trà Vinh trước đây thường kéo dài trong nhiều ngày, nhưng nay thường được tổ chức trong hai ngày.
Trước ngày diễn ra lễ hội, những người có trách nhiệm trong phum, sóc thông báo cho các gia đình biết ngày, giờ để người dân tập trung. Sáng sớm ngày đầu vào lễ, người dân tập trung về miếu Néak Tà tiến hành dọn dẹp, trang trí, dựng rạp để chuẩn bị vào lễ. Các hòn đá tượng trưng cho Néak Tà được người dân vệ sinh sạch sẽ và phủ lên mảnh vải đỏ mới. Mọi người cũng chuẩn bị các vật phẩm dâng cúng của cộng đồng và của riêng gia đình. Trong Lễ hội Đom Lơng Néak Tà, tùy theo từng nơi sẽ diễn ra nhiều hoạt động văn nghệ, biểu diễn nghệ thuật, thể thao truyền thống như: Nhạc ngũ âm, Rô băm, Dù kê, trống Chhay dam, đập nồi, kéo co, leo cột, nhảy bao, đua ghe,..
Thờ Néak Tà là tín ngưỡng dân gian cổ xưa của người Khmer nói chung người Khmer Trà Vinh nói riêng. Ngoài ước nguyện cầu cho người an vật thịnh, còn có mục tiêu hướng con người đến chân, thiện, mỹ, niềm tin đó giúp ích không ít cho con người thêm ý chí và nghị lực, vượt qua gian khổ hạn chế điều ác, làm điều thiện. Như vậy, tín ngưỡng thờ thần Néak Tà không chỉ có ý nghĩa về đạo đức, đáp ứng một nhu cầu thiêng liêng của con người, niềm tin đó đã góp phần quan trong cho trật tự xã hội.
Nhìn chung, lễ hội Đom Lơng Néak Tà là lễ hội giàu tính nhân văn đã trở thành một sinh hoạt văn hóa mang đậm tính dân gian và là nhu cầu thiết yếu trong đời sống tâm linh của cư dân Khmer ở Trà Vinh. Lễ hội góp phần tạo ra đời sống tinh thần phong phú, lành mạnh, củng cố bền vững khối đoàn kết cộng đồng dân tộc tại địa phương.
Tính đến tháng 02/2024, tỉnh Trà Vinh đã có 07 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là: Nghệ thuật “Chầm riêng chà pây" của đồng bào dân tộc Khmer; Lễ hội Ok Om Bok của đồng bào dân tộc Khmer ở Trà Vinh; Nghệ thuật “Đờn ca tài tử Nam Bộ”; Lễ hội “cúng biển Mỹ Long” thị trấn Mỹ Long, huyện Cầu Ngang; Nghệ thuật Rô-băm người Khmer tỉnh Trà Vinh; Lễ hội Vu lan Thắng hội huyện Cầu Kè và Lễ hội Đom Lơng Néak Tà của người Khmer tỉnh Trà Vinh.
-
Khai mạc Ngày hội bánh dân gian Nam Bộ lần thứ 4 tại Cà Mau -
Thanh Hóa: Đặc sắc Lễ hội đền Đồng Cổ năm 2024 -
Thổ cẩm Xí Thoại, Phú Yên- Nét đẹp truyền thống làng nghề -
Làm "sống dậy" những giá trị văn hóa mang đậm bản sắc dân tộc Ơ Đu
- Không khí lễ hội tràn ngập tại Đền Hùng
- Những bóng hồng giữa đại ngàn Yên Tử
- Lễ hội Thanh Minh – Gìn giữ văn hóa người Nùng An trên cao nguyên Đắk Lắk
- Giữ điệu Lượn Cọi của người Tày Bảo Lâm, Cao Bằng
- Đền Quan Tuần Tranh: Nơi thờ vị thần khai phá và gìn giữ vùng đất Ninh Giang, sông Tranh
- Thanh Hóa: Lễ hội Sết Boóc Mạy được vinh danh Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
- Hà Nội: Lễ hội Giằng bông nét đẹp văn hóa ở Sơn Đồng
-
Gặp mặt giao lưu truyền thống Đại đoàn Đồng bằng - Sư đoàn 320 Nghệ An - Hà Tĩnh(Tapchinongthonmoi.vn) – Ngày 29/4 tại TP Hà Tĩnh (tỉnh Hà Tĩnh) Ban liên lạc truyền thống Đại đoàn Đồng bằng - Sư đoàn 320 Nghệ An – Hà Tĩnh tổ chức buổi gặp mặt giao lưu truyền thống các Cựu chiến binh nhân dịp kỷ niệm 49 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
-
Hà Nam: Tăng cường biện pháp chăm sóc, quản lý nuôi trồng thủy sản khi chuyển mùaKhi chuyển từ mùa Xuân sang mùa Hè, bệnh viêm ruột đốm đỏ do vi khuẩn Aeromonas sp, bệnh xuất huyết do Reovirus và một số bệnh do ký sinh trùng rất dễ xảy ra gây thiệt hại cho người nuôi trồng thủy sản.
-
Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong trái tim người lính và đồng bào Tây BắcVới mỗi cán bộ, chiến sĩ và người dân Tây Bắc, hình ảnh Đại tướng Võ Nguyên Giáp luôn sống mãi. Đó không chỉ là câu chuyện về vị Tổng tư lệnh kiệt xuất gắn với chiến thắng "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu", mà còn là những khoảnh khắc gần gũi, sự quan tâm, yêu thương mà Đại tướng dành cho đồng bào nơi đây.
-
Thủ tướng khảo sát thực tế, thăm hỏi người dân tại tỉnh khô hạn nhất cả nướcTrưa 28/4, trong chương trình công tác tại Ninh Thuận, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đi thị sát, tìm hiểu tình hình hạn hán, kiểm tra công tác ứng phó khô hạn trên địa bàn tỉnh, khảo sát việc vận hành hệ thống thủy lợi Tân Mỹ, thăm hỏi, động viên người dân bị ảnh hưởng bởi hạn.
-
Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị công bố Quy hoạch tỉnh Ninh Thuận(Tapchinongthonmoi.vn) Ngày 28/4, tại tỉnh Ninh Thuận, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị công bố Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và xúc tiến đầu tư tỉnh Ninh Thuận với chủ đề "Ninh Thuận – Miền đất hội tụ những giá trị khác biệt".
-
Cần đào tạo nguồn lực chất lượng cao cho kinh tế tập thể(Tapchinongthonmoi.vn) - Đến nay, cả nước có 31.364 hợp tác xã (HTX), 133 liên hiệp HTX và 120.983 tổ hợp tác, trong đó, số lượng HTX thành lập mới trong năm 2023 là 2.156 HTX phát triển đa dạng hơn về ngành nghề với quy mô và trình độ hỗ trợ tốt hơn cho các thành viên, tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người lao động. Bên cạnh nguồn lực về tài chính, các HTX hiện nay còn đang phải giải quyết về vấn đề chất lượng nguồn nhân lực…
-
Đào tạo nghề cho lao động nông thôn - “chìa khóa” để phát triển bền vững(Tapchinongthonmoi.vn) - Nông nghiệp, nông dân, nông thôn có vị trí chiến lược trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá và là lực lượng quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội bền vững... Hình thành thói quen tự đào tạo, tự nâng cao kiến thức cho mình là một trong những điều kiện then chốt giúp lao động nông thôn tăng năng suất, thu nhập và phát triển bền vững…
-
Khánh thành đưa vào khai thác đường bộ cao tốc Bắc Nam Cam Lâm – Vĩnh Hảo, Diễn Châu – Bãi Vọt(Tapchinongthonmoi.vn) - Việc đưa vào vận hành, khai thác đường bộ cao tốc Bắc Nam sẽ phát huy hiệu quả đầu tư, đáp ứng nhu cầu đi lại, vận tải, du lịch, giao lưu văn hóa, xã hội, nhằm góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, kích cầu tiềm năng du lịch cho các địa phương.
-
Khai mạc Ngày hội bánh dân gian Nam Bộ lần thứ 4 tại Cà Mau(Tapchinongthonmoi.vn) - Ngày hội bánh dân gian Nam Bộ lần thứ 4 Cà Mau vừa được khai mạc với quy mô lớn, quy tụ 400 gian hàng của 150 doanh nghiệp tham gia, cùng nhiều nghệ nhân, thợ làm làm bánh giỏi tại nhiều tỉnh, thành. Đây là hoạt động quan trọng nằm trong chuỗi sự kiện “Cà Mau – Điểm đến 2024”.
-
Nhiều bệnh truyền nhiễm có xu hướng tăngViệt Nam đã ghi nhận rải rác các ca mắc bệnh, các ổ dịch sởi, ho gà, thủy đậu... và đã bắt đầu có xu hướng tăng ở một số địa phương. Bệnh tay chân miệng, dại cũng có số mắc tăng so với cùng kỳ 2023.
-
1 Khát vọng đổi thay và tinh thần phụng sự Tổ quốc của người đảng viên nông dân vùng biên giới -
2 Thanh Hóa: Người dân dựng lều phản đối xây dựng bãi tập kết rác thải -
3 Thanh Hóa: Bàn giao thiết bị hỗ trợ nông dân xây dựng mô hình xử lý rác thải thân thiện môi trường -
4 Kỳ 4: Trao kỷ vật… nhận tri ân -
5 Phát triển bền vững chuỗi giá trị sản phẩm trong khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã