
Mở “dây trói” xuất khẩu gạo, nông dân được hưởng lợi
Việc Chính phủ mới ban hành Nghị định 107/2018/NĐ-CP với những quy định mới được đánh giá như mở “dây trói” xuất khẩu gạo. Hơn bao giờ hết, môi trường kinh doanh xuất khẩu lúa gạo phải được thông thoáng và tạo sân chơi bình đẳng cho các tác nhân.
Nhắc lại chuyện bất cập trước đây của xuất khẩu (XK) gạo, ông Phạm Thái Bình, Giám đốc công ty CP nông nghiệp công nghệ cao Trung An (Cần Thơ), kể rằng có nhiều thời điểm, doanh nghiệp (DN) gạo của Việt Nam tìm được thị trường để XK nhưng không được trực tiếp bán vào thị trường đó.
Đơn cử như trường hợp công ty Trung An, từng vất vả đến hai năm đeo đuổi mới được thị trường Malaysia chấp nhận sản phẩm gạo chất lượng cao của mình thay cho loại gạo Thái như trước đó.
“Nhưng khi về nước, thì lại có cơ chế là DN Việt không được bán vào thị trường Malaysia vì đó là thị trường tập trung của chính phủ, tức là chỉ có 1 – 2 DN được đại diện bán ở đó” – ông Bình nhớ lại.
Gỡ quy định “kìm hãm”
Kể ra câu chuyện này là vì có liên quan đến Nghị định 109/2010/ NĐ-CP mà đúng 5 năm trước Bộ Công Thương dựa vào để phê duyệt quy hoạch thương nhân kinh doanh XK gạo, khống chế tối đa cả nước có 150 đầu mối XK gạo. Ngoài ra, để được cấp chứng nhận đủ điều kiện XK gạo, DN còn phải đáp ứng các tiêu chí khắt khe về kho chứa, cơ sở xay xát lúa gạo, thành tích XK gạo…
Chính những quy định hạn hẹp của Nghị định 109 mà nhiều năm trước các DN phàn nàn về xu hướng sàng lọc, chỉ còn các DN lớn ngày càng có quyền lực, loại bỏ các DN nhỏ không đáp ứng đủ điều kiện đề ra về năng lực kho bãi và xay xát mà không tính tới các DN XK gạo có giá trị và chất lượng cao.
Vì vậy, ông Phạm Thái Bình từng đặt vấn đề là tại sao trong nước có những cơ chế, chính sách đi ngược với thị trường nông sản trên thế giới, nhất là khi ở nhiều quốc gia sẵn sàng bằng mọi giá để bảo vệ ngành nông sản của nước họ.
Theo bà Vũ Kim Hạnh, Chủ tịch Hội DN hàng Việt Nam chất lượng cao, thật khó tin khi chuyện kiến nghị sửa đổi Nghị định 109 đã diễn ra từ 5 năm trước. Nghị định 109 đã định hướng chỉ còn 100 thương nhân đầu mối đủ điều kiện XK gạo, như vậy phải chăng là “bóp nghẹt” gạo Việt, ủng hộ các nhóm lợi ích trục lợi chính sách và công sức nông dân?

Bà Hạnh cho biết thêm hồi năm ngoái, Bộ Công Thương đã đăng tải công khai dự thảo nghị định thay thế Nghị định 109 để lấy ý kiến DN và sau đó được thẩm định tại Bộ Tư pháp từ cuối tháng 8/2017, kéo dài suốt một năm qua.
Cần nhắc lại, hồi đầu năm ngoái, Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh đã ký quyết định bãi bỏ Quy hoạch Thương nhân kinh doanh XK gạo trong Quyết định số 6139/QĐ- BCT ngày 28/3/2013 do chính bộ này ban hành với quy định tối đa 150 đầu mối XK gạo trong cả nước.
Điều cần thiết cho gạo Việt
Phải đến tháng 8 năm nay, để thay thế Nghị định 109 với nhiều bất cập gây khó DN, Chính phủ đã ban hành Nghị định 107/2018/ NĐ-CP về kinh doanh XK gạo (có hiệu lực từ tháng 10/2018).
Trong đó, có điểm thông thoáng hơn là Chính phủ đã chính thức bãi bỏ các quy định thương nhân XK gạo phải có kho chứa với sức chứa tối thiểu 5.000 tấn và cơ sở xay xát công suất tối thiểu 10 tấn/giờ. Theo đánh giá, Nghị định 107 còn có quy định rất thoáng cho thương nhân XK gạo hữu cơ, gạo đồ, gạo tăng cường vi chất dinh dưỡng.
Quan sát động thái mới từ việc ban hành nghị định mới này, giới chuyên gia cho rằng đây là lúc môi trường kinh doanh lúa gạo, đặc biệt trong XK và tiêu thụ nội địa, phải tạo sân chơi bình đẳng cho các tác nhân.
Lâu nay, trong ngành hàng lúa gạo, nông dân sản xuất nhỏ lẻ, yếu thế, rất cần vai trò tích cực của hợp tác xã. Trong khi đó, các DN chủ yếu tham gia khâu cuối của chuỗi giá trị, không gắn bó, ít quan tâm đến lợi ích của nông dân. Thậm chí, ngay như Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cũng chưa thực sự đại diện cho tất cả các tác nhân sản xuất và kinh doanh trong chuỗi giá trị lúa gạo.
Do đó, việc cải cách thể chế ngành hàng lúa gạo như hiện nay được đánh giá là “dù muộn còn hơn không”, trong bối cảnh nhiều thách thức từ thương hiệu gạo chất lượng cao của Campuchia hay Thái Lan.
Việc “cởi trói” tuy muộn vẫn là điều cần thiết để phát triển chuỗi giá trị ngành hàng này, nhất là khuyến khích và thu hút đầu tư tư nhân nhằm tạo ra bước phát triển mới mang tính bước ngoặt cho ngành lúa gạo trong thời gian tới.
Có thể nói, một khi có sự thông thoáng thì cơ cấu gạo XK của Việt Nam tiếp tục có sự chuyển dịch tích cực từ sự tham gia của những DN XK có tâm và có tầm. Gạo xuất đi đã giảm mạnh ở phân khúc gạo cấp trung bình, cấp thấp và tăng mạnh ở dòng gạo cao cấp.
Các tín hiệu lạc quan cho thấy 7 tháng đầu năm 2018, XK gạo ước đạt 3,865 triệu tấn với kim ngạch gần 2 tỷ USD, tăng 12,8% về lượng và tăng đến 32% về giá trị so với cùng kỳ năm trước.
Ngoài việc chính sách đang tăng vai trò kiến tạo, bãi bỏ những quy định cũ mang tính kìm hãm, dần cởi “dây trói” cho nhiều DN được tham gia XK gạo, cũng rất mong làm sao để vừa có sự đột phá trong các DN XK gạo vừa mang lại lợi ích to lớn cho nông dân trồng lúa.
Thế Vinh
-
Tuyên Quang: Nông nghiệp tăng trưởng ấn tượng, vượt chỉ tiêu năm 2024
-
Huyện Đức Linh: Nông dân chủ động chia sẻ, liên kết để cùng nhau ổn định cuộc sống nhờ trồng rau sạch
-
21 ngày 'hồi sinh' từng giọt nước thải ở trang trại bò sữa TH
-
Xây dựng nhà ở trái phép trên đất nông nghiệp ở Quảng Ngãi: Chưa thể xử lý vì còn "đợi" Luật Đất đai
- Hải Dương: "Đòn bẩy" giúp phát triển sản xuất nông nghiệp công nghệ cao
- Xây dựng mô hình HTX tạo sự ổn định, bền vững trong sản xuất lúa gạo ở vùng ĐBSCL
- Cam FVF - Điển hình của ứng dụng công nghệ cao vào phát triển nông nghiệp xanh bền vững
- Hà Tĩnh: Hiệu quả “nhìn thấy được” từ những mô hình kinh tế tập thể
- Long An khởi động Đề án phát triển 125.000ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp
- Nghệ An: Kịp thời khoanh vùng, chỉ đạo sâu sát khi có dịch bệnh trên vật nuôi ở Nam Đàn
- Nông dân Đồng Tháp chuyển đổi sang sản xuất lúa hữu cơ
-
Hương Sơn đêm trăng vẳng tiếng thơNhư thông lệ, từ nhiều năm nay, chùa Hương lại được đón các tao nhân mặc khách về với Đêm thơ Nguyên Tiêu xuân Ất Tỵ 2025 được tổ chức vào ngày Rằm tháng Giêng Ất Tỵ, tức 12/02/2025. Dưới ánh trăng sáng dịu nhẹ, trong khói trầm thoảng bay, tiếng ngâm thơ của các bậc chân tu, các tao nhân mặc khách… đã tạo nên một nét văn hóa đặc sắc tại "Nam thiên đệ nhất động".
-
Giữ gìn nghệ thuật trình diễn dân gian hát ĐúmHát Đúm, một loại hình nghệ thuật dân gian độc đáo, gắn bó với người dân Thủy Nguyên (Hải Phòng) từ bao đời nay.
-
Phân loại rác ở Bình Dương: Người dân chưa quen, chính quyền chưa quyết liệtPhân loại rác tại nguồn là giải pháp quan trọng để bảo vệ môi trường, tiết kiệm tài nguyên và hướng tới nền kinh tế tuần hoàn. Tuy nhiên, tại Bình Dương, dù đã có nhiều chủ trương và chương trình thí điểm, công tác phân loại rác vẫn chưa đạt được kết quả như kỳ vọng.
-
Ứng dụng công nghệ, chuyển sản xuất nông nghiệp theo hướng 'thuận thiên'Là tỉnh đầu nguồn sông Cửu Long, đất đai phù sa, màu mỡ, An Giang có nhiều lợi thế để phát triển nông nghiệp theo hướng hiện đại.
-
Tết Nguyên Tiêu - Ngày lễ quan trọng trong văn hóa của người ViệtRằm tháng Giêng hay còn gọi là Tết Nguyên tiêu là ngày chính rằm rất quan trọng trong đời sống tâm linh của người dân Việt Nam.
-
Khai mạc Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội khóa XVTại Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội khóa XV khai mạc vào ngày hôm nay (12/2) và dự kiến bế mạc vào ngày 19/2, Quốc hội sẽ xem xét, quyết định công tác nhân sự thuộc thẩm quyền.
-
22 tổ chức đảng trực thuộc Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ươngChủ tịch Ủy ban TW Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến khẳng định Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương sẽ đoàn kết, trung thành, nỗ lực cao nhất, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ.
-
Phân biệt dấu hiệu của cảm lạnh và cảm cúm để phòng ngừa biến chứngCảm cúm và cảm lạnh có nhiều biểu hiện tương tự nhau, song cảm cúm dễ gây biến chứng nguy hiểm nếu người bệnh chủ quan, do đó cần phân biệt rõ hai loại bệnh này để có biện pháp điều trị tích cực.
-
Đề xuất sửa quy định về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thônNgân hàng Nhà nước (NHNN) đang dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 55/2015/NĐ-CP ngày 09/6/2015 của Chính phủ về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Nghị định số 116/2018/NĐ-CP.
-
Khi Hội vật "cấp làng" vươn tới tầm quốc tếTừ ngàn xưa, đấu vật là một trò chơi dân gian xuất hiện ở hầu hết các làng, xã tại Việt Nam, gắn liền với cuộc sống thường ngày, trong lao động của người Việt. Và khi mùa Xuân đến, các cuộc thi vật sẽ diễn ra khắp các làng, xã, chọn ra người giỏi nhất, tôn vinh tinh thần thượng võ, cổ vũ nhân dân rèn luyện sức khỏe để bảo vệ quê hương, đất nước.
-
1 Chủ tịch nước Lương Cường chúc Tết giao thừa Xuân Ất Tỵ 2025
-
2 Chính sách mới có hiệu lực từ tháng 2/2025
-
3 Nhiều chương trình đặc sắc tại Tuần văn hóa, thể thao và du lịch huyện Quỳnh Nhai năm 2025
-
4 Chủ tịch Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tặng quà Tết cho hội viên nông dân Lào Cai và Lai Châu
-
5 Hoa Xuân trên những nẻo đường vùng cao Sơn La