Gia đình chị Sồng Thị Nhừ ở bản Co Chàm, xã Lóng Luông, huyện Vân Hồ từ nhiều năm nay đã gắn bó với việc trồng đào để bán trong mỗi dịp Tết đến xuân về. Hiện tại gia đình chị đã có hơn 1.000 gốc đào tại khu vườn bên cạnh quốc lộ 6.

Theo chị  Nhừ, mọi năm vào dịp này vườn đào đã tấp nập người đến mua, nhưng năm nay vẫn chưa thấy ai đến hỏi: "Như mọi năm thì đào cũng đã bán được, nhưng năm nay lại ra hoa trước. Kể cả không Covid-19 cũng không bán được, cái này phải đúng vụ hoa mới có người mua. Đào này có 2 loại, đào ra hoa trước gọi là đào mơ, còn một loại đào nữa to hơn đúng vụ nhưng cũng không bán được, để sang năm thôi".

Hầu hết các hộ trồng đào trên địa bàn xã Lóng Luông, huyện Vân Hồ đều là người dân tộc Mông. Đối với họ, việc trồng đào phục vụ Tết hiệu quả hơn nhiều so với trồng ngô, trồng sắn như trước kia. Hơn nữa, việc trồng đào tốn ít công sức, không phải chăm sóc nhiều, hàng năm nếu thuận lợi sẽ cho thu nhập hàng trăm triệu đồng.

Anh Mùa A Xý ở bản Co Chàm, xã Lóng Luông, huyện Vân Hồ cho biết: "Năm nay tôi cũng có khoảng 300 cây, tất cả cũng chỉ trông chờ vào vụ mùa này để thu hoạch; và hiện tại đã chuẩn bị cắt để bán. Nhưng năm nay hoa không nở đều như mọi năm".

Tại các điểm tập kết đào phục vụ Tết dọc Quốc lộ 6, qua địa bàn các xã Lóng Luông và Vân Hồ năm nay vắng khách mua đào. Thời điểm này, hàng ngày chỉ có vài thương lái từ các tỉnh miền xuôi lên thu mua, tuy nhiên do đào nở sớm nên các thương lái cũng do dự.

Anh Lê Đức Hà, ở Thanh Hóa lên thu mua đào cho biết: "Tôi lên trên Sơn La lấy đào được hơn chục năm rồi. Năm nay chất lượng đào không được như mọi năm nhưng giá cả lại đội lên. Tôi lấy đào về phục vụ bà con nhân dân trong tỉnh chơi nhưng với giá như thế này thì về không biết bà con trong tỉnh có chơi được hay không?".

Trước kia việc trồng đào ở huyện Vân Hồ chủ yếu là để lấy quả, khi thấy thị trường đào Tết sôi động nên người dân đã mở rộng diện tích trồng và tập trung chăm sóc, tạo thế, tạo dáng cho cây đào. Hàng năm chính quyền địa phương cũng thường xuyên tổ chức các sự kiện văn hóa, quảng bá giới thiệu hình ảnh hoa đào Vân Hồ, qua đó giúp người dân trên địa bàn huyện tiêu thụ đào tốt hơn. Tuy nhiên năm nay sức mua chậm hơn so với mọi năm.

Bà Nguyễn Thị Lư, Trưởng phòng Văn hóa Thông tin huyện Vân Hồ cho biết: "Ở trên địa bàn huyện cũng xác định cây đào là cây mang lại giá trị kinh tế cho bà con nhân dân vì khí hậu ở Vân Hồ rất là phù hợp, đặc biệt cây đào là cây đào bản địa hay còn gọi là đào mèo. Trong những năm qua Huyện cũng đã có nhiều hình thức hỗ trợ bà con khôi phục, nhân giống cây đào truyền thống của bà con để phục vụ Tết".

Huyện Vân Hồ hiện có khoảng 1.000 ha đào, trong đó hơn 500 ha đào bán vào dịp Tết Nguyên đán. Những năm trước, vào dịp Tết, mỗi hộ dân có khoản thu từ 100 triệu đến 300 triệu đồng từ bán cành đào. Tuy nhiên, thời điểm này người dân đang lo lắng vì đào bán chậm và giá cũng thấp hơn so với trước./.