Về Cư Mgar (Đắk Lắk) dự lễ cúng sức khỏe của người Ê Đê
Từ sáng sớm, nhà bà H Thinh Kbuôr và ông Y Lê Niê đã nhộn nhịp người ra vào. Người giúp chặt lá cây, cột rượu cần, người tham gia nấu ăn; người thì giúp mổ gà, heo, chuẩn bị lễ vật cúng. Ông Y Lê Niê, chủ nhà cho biết, đây là gia đình đang chuẩn bị tổ chức lễ cúng sức khỏe cho ông Y Hai Kbuôr, bác ruột của bà H’ Thinh: “Tổ chức lễ cúng sức khoẻ cho ông bác của gia đình, đúng ngày sinh của bác nên chúng tôi tổ chức lễ cúng sức khoẻ này, cầu mong bác được khoẻ mạnh, bình an. Trước ngày tổ chức lễ, chúng tôi chuẩn bị heo, gà, rượu cần, cồng chiêng và một số thứ khác nữa. Thông báo cho họ hàng buôn xa, làng gần về chung vui với gia đình và chúc phúc cho bác”.
Qua 3 lần cúng, thầy cúng ngồi làm lễ trước từng ché rượu cần (Ảnh: Y Nin)
Những người thân trong gia đình lần lượt đeo vòng đồng, tặng quà cho người được làm lễ. Theo chế độ mẫu hệ, phụ nữ sẽ thực hiện các nghi thức trước (Ảnh: Y Nin)
Mâm lễ vật đã được chuẩn bị xong, với cây nến cắm trên lư đồng, một nhúm than còn đỏ lửa, chén đồng đựng rượu, trầu thuốc, cơm, một con gà nướng. 8 ché rượu cần cột sẵn giữa nhà để làm lễ, trong đó 1 ché cúng cho ông bà tổ tiên, 5 ché cúng sức khỏe cho ông Y Hai và các ché còn lại để đãi khách.
Tiếng chiêng đồng vang lên, báo hiệu lễ cúng bắt đầu. Tiếng chiêng cũng ngân vang trong suốt quá trình diễn ra lễ cúng. Người được cúng ngồi phía vách Đông ngôi nhà sàn, cạnh các lễ vật. Ở phía đối diện là thầy cúng, người thân và khách mời.
Lễ cúng sức khỏe trải qua 3 lần cúng, gồm cúng mời ông bà tổ tiên về dự lễ, cúng khấn cầu sức khỏe người được làm lễ và cúng cảm ơn, nhận sự chúc mừng từ người thân, họ hàng.
Sau khi nghi lễ kết thúc, mọi người chung vui bên các ché rượu cần (Ảnh: Y Nin)
Rạng rỡ trong chiếc áo thổ cẩm Ê Đê, ông Y Hai Kbuôr (Aê H’Rao), năm nay đã 82 tuổi rất vui mừng khi được con cháu tổ chức lễ cúng sức khỏe. Đây là lần thứ 4 ông được làm lễ như thế này.
“Hôm nay là ngày vui, ngày tốt lành, cảm ơn con cháu, họ hàng, tổ chức lại lễ cúng này, nhắc nhớ lại truyền thống của ông bà từ xưa. Tôi giờ tuổi cao sức yếu nên lễ cúng này thay cho lời chúc phúc của con cháu để tôi có thêm nhiều sức khỏe, sống vui vẻ. Tôi cảm thấy phấn khởi lắm, cảm ơn gia đình, con cháu và cả buôn làng đến chung vui”.
Sau mỗi nghi thức cúng, ông Y Hai và thầy cúng cùng ăn miếng cơm, nếm miếng thịt, uống rượu cần như một cách đón nhận những điều tốt đẹp mà nghi lễ mang đến. Thầy cúng trao cần rượu cho ông Y Hai và thực hiện nghi thức trao vòng đồng. Sau đó đến lượt con cháu, người thân trong gia đình, dòng họ cũng lần lượt đeo vòng đồng, tặng quà cho ông Y Hai.
Theo thầy cúng Y Chôch Niê (Aê Lê), ở buôn Mlăng, xã Ea Tar, huyện Cư M’gar, Đắk Lắk, người Ê Đê xem vòng đồng như một chứng nhân biểu tượng cho một cam kết vững bền, một ước mong trường thọ. Trong lễ cúng sức khỏe, trao vòng đồng là một nghi thức quan trọng đánh dấu cột mốc phát triển, trưởng thành cũng như thành tựu của một đời người. Thầy cúng Y Chôch Niê cho biết, qua mỗi lần cúng thì vòng đồng được khắc thêm một khấc. Con cháu, người thân trong gia đình cũng sẽ tặng vòng đồng như một sự chúc phúc cho người được làm lễ.
“Mỗi người con cháu, họ hàng trong đại gia đình của người được làm lễ cúng thì đều chúc phúc cho người đó bằng cách đeo vòng đồng, dây chuyền, tặng quà cho người được làm lễ. Đó không chỉ là sự chung vui mà còn nhằm nhận mặt họ hàng, con cháu trong đại gia đình, dòng tộc, khẳng định mối quan hệ thân thiết ruột rà, khi nhà có việc gì thì cùng hỗ trợ, giúp đỡ nhau. Đeo vòng đồng cũng thể hiện cho sự khẳng định mối quan hệ thân thiết đó”.
Thầy cúng trao cần rượu và làm nghi thức đeo vòng đồng cho ông Y Hai Kbuôr (Ảnh: Y Nin)
Với người Ê Đê, cúng sức khỏe là một nghi lễ quan trọng đánh dấu một cột mốc hay một thành tựu trong cuộc đời mỗi người, nhất là đối với người đàn ông. Với mỗi cá nhân thì được tổ chức cúng sức khỏe là một niềm vinh dự lớn vì thường là gia đình có điều kiện mới có thể thực hiện. Chính vì thế, trong đời sống hiện đại ngày nay, những lễ cúng như thế này ngày càng ít được tổ chức. Ông Y Wem H Wing, Phó Chủ tịch UBND huyện Cư Mgar, tỉnh Đắk Lắk cho rằng, việc khôi phục nghi lễ cúng sức khỏe cũng như nhiều nghi lễ tốt đẹp khác là một cách làm hay để tiếp tục giữ gìn và phát huy nét đẹp văn hóa của các dân tộc tại địa phương.
“Việc cúng sức khỏe ngày hôm nay vừa khôi phục lại văn hóa truyền thống đặc sắc của người Ê Đê trong việc cúng sức khỏe cho người thân, giáo dục thế hệ trẻ hiểu được ý nghĩa của việc cúng sức khỏe để sau này nhân rộng ra và góp phần quảng bá hình ảnh tốt đẹp dân Cư Mgar, qua đó góp phần phát triển du lịch trong cộng đồng trên địa bàn huyện”.
Trong không gian lễ cúng sức khỏe của người Ê Đê, người dân và du khách tận mắt thấy những nét độc đáo văn hóa được hiển hiện. Đó là không gian văn hóa cồng chiêng, có tiếng chiêng mới thực hiện lễ cúng. Đó văn hóa rượu cần, lễ cúng càng lớn, số ché rượu càng nhiều, ché đựng rượu càng quý, thể hiện vai trò, vị thế của gia chủ. Đó còn là văn hóa ẩm thực, qua đôi bàn tay của các chị em, những món ăn truyền thống hội tụ trên mâm cơm mừng trong bữa tiệc. Cùng với đó là sự gắn kết gia đình, dòng tộc và sự hiếu thảo của con cháu, sự kính trọng người lớn tuổi trong gia đình, dòng họ người Ê Đê.
Theo VOV
![](https://media.tapchinongthonmoi.vn/resize_235x140/mediav2/upload/2024/05/14/moc_ban_3_14052024090224_721.jpg-ok_14052024090224_721.jpg)
- Nét đẹp trong văn hóa hiếu học của sĩ tử xứ Đông
- Bảo tồn tiếng khèn Mông ở Tam Đường
- Bình Dương sắp diễn ra Lễ hội Mùa trái chín năm 2024
- Lễ khai hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam năm 2024 bắt đầu từ ngày 28/5
- Hải Dương: Chuẩn bị tổ chức Lễ hội thu hoạch lúa hữu cơ bãi rươi vụ Xuân 2024
- Đa dạng hoạt động hưởng ứng Lễ hội sông nước TP Hồ Chí Minh lần 2
- Khai mạc Lễ hội sen Đồng Tháp lần thứ 2 năm 2024
-
"Siêu" protein, nhưng rau dền không dành cho tất cả mọi ngườiRau dền là loại rau quen thuộc vào mùa hè, chứa nhiều dinh dưỡng nhưng một số nhóm người cần hạn chế ăn để tránh ảnh hưởng tới sức khỏe.
-
Chú trọng công tác tuyên truyền; tích cực hỗ trợ hội viên nông dân sản xuất(Tapchinongthonmoi.vn) - Sáng ngày 02/7 tại thành phố Thái Nguyên (tỉnh Thái Nguyên), Trung ương Hội Nông dân Việt Nam đã phối hợp với Hội Nông dân 14 tỉnh thành thuộc Cụm thi đua số 01 tổ chức hội nghị giao ban công tác Hội và phong trào nông dân 6 tháng đầu năm 2024.
-
Thị trường nông sản ngày 2/7: Giá gạo giảm nhẹ, hồ tiêu chững lại sau đợt tăng “phi mã”(Tapchinongthonmoi.vn) - Sau đợt tăng “sốc”, giá hồ tiêu “neo” ở mức cao nhất 157.000 đồng/kg, gạo giảm nhẹ 100 đồng/kg.
-
Số ca mắc sốt xuất huyết tại Đắk Nông tăng mạnhNgành Y tế Đắk Nông đã phối hợp với chính quyền các địa phương ra quân phun thuốc diệt muỗi, loại trừ loăng quăng (bọ gậy) nhằm phòng, chống dịch sốt xuất huyết.
-
Quảng Ngãi tổ chức Lễ ra mắt lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở(tapchinongthonmoi.vn) Ngày 1/7, tại Quảng trường đường Phạm Văn Đồng tỉnh Quảng Ngãi, UBND tỉnh Quảng Ngãi long trọng tổ chức Lễ ra mắt lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự (ANTT) ở cơ sở.
-
Hội Nông dân 14 tỉnh phía Bắc tham quan mô hình sản xuất chè OCOP 5 sao(Tapchinongthonmoi.vn) - Chiều 01/7, tại Hợp tác xã Chè Hảo Đạt ở xã Tân Cương, TP. Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam và Hội Nông dân 14 tỉnh (Thái Nguyên, Hòa Bình, Sơn La, Điện Biên, Lai Châu, Lào Cai, Yên Bái, Lào Cai, Phú Thọ, Tuyên Quang, Cao Bằng, Bắc Kạn, Bắc Giang, Lạng Sơn) đã đến tham quan, học tập kinh nghiệm xây dựng mô hình sản xuất chè OCOP 5 sao của HTX Chè Hảo Đạt.
-
Bổ nhiệm Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Hội Nông dân Việt Nam(Tapchinongthonmoi.vn) - Ngày 1/7/2024, tại Hà Nội, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tổ chức Lễ công bố các quyết định về công tác cán bộ, trong đó có quyết định bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Văn Phan – Uỷ viên Ban Thường vụ, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Hội giữ chức Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Hội Nông dân Việt Nam.
-
Tìm giải pháp đảm bảo nguồn nước ngọt cho Đồng bằng sông Cửu Long(Tapchinongthonmoi.vn) - Đề tài “Nước ngọt cho Đồng Bằng Sông Cửu Long” do nhóm nghiên cứu TS. Võ Văn Hải, Chủ nhiệm đề tài được Hội khoa học Kinh tế và quản lý thuộc Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật TP. HCM tổ chức ngày 30/6 nhằm lấy ý kiến các chuyên gia, nhà quản lý, nhà khoa học để có giải pháp giải quyết nguồn nước ngọt có nguy cơ bị giảm do nhiều nguyên nhân.
-
Kiên Giang: Phát triển kinh tế tập thể từ mô hình tôm - lúa thích ứng biến đổi khí hậu(Tapchinongthonmoi.vn) - Phát triển kinh tế tập thể đã điều kiện tạo thuận lợi để áp dụng khoa học - công nghệ hiện đại vào sản xuất, kinh doanh, chế biến nông sản, nâng cao số lượng, chất lượng hàng hóa, dịch vụ đáp ứng nhu cầu của thị trường trong và ngoài nước.
-
Chuẩn bị chương trình cho lễ diễu binh tại Sân vận động Quốc gia Mỹ ĐìnhTheo Đề án tổ chức các hoạt động kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập QĐND Việt Nam và 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân, chương trình diễu binh, diễu hành sẽ được tổ chức trọng thể, trang nghiêm.
-
1 Thị trường nông sản ngày 1/7: Giá hồ tiêu tiếp tục “nóng”
-
2 Phối hợp đẩy mạnh thông tin, truyền thông nhằm hỗ trợ nông dân Hà Nội phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới
-
3 Giá xăng dầu đồng loạt tăng chiều 20/6, có loại lên gần 800 đồng/lít
-
4 Đã chuyển nhượng, sang tên "sổ đỏ" mà vẫn được nhận đền bù khi đất bị thu hồi
-
5 Ra mắt gameshow truyền hình giúp các chủ thể OCOP quảng bá thương hiệu