Cây cải xanh baby thường được ăn kèm với món mì Quảng trứ danh. Ông Nguyễn Hữu Khoa, Giám đốc hợp tác xã sản xuất thương mại dịch vụ (HTX – SX – TM – DV) Rau sạch Nên Ăn, huyện Hooc Môn, TP. HCM đã có ý tưởng sản xuất cây rau này với tiêu chí sạch và an toàn. Thực hiện từ năm 2012 đến nay, mô hình đã đem lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần tạo nhiều việc làm cho lao động địa phương.

Người tiên phong trồng rau mầm, rau baby

Khu trồng rau của HTX – SX – TM – DV Rau sạch Nên Ăn đang duy trì trồng hai dòng sản phẩm chính là rau mầm và rau baby là loại rau có kích thước ngắn, thân bé và thu hoạch sớm hơn một nửa thời gian. Là người đi tiên phong trong việc trồng rau mầm, rau baby trở thành một trào lưu mới ở miền Nam, ông Khoa cho biết: Khi bắt tay vào khởi nghiệp gần 10 năm về trước, tôi đã ấp ủ chọn một cửa ngách để đi, đó là rau baby. Lúc mới bắt tay vào làm, vì thiếu đất, tôi phải gom góp thuê đất từ các hộ nông dân trong vùng với hợp đồng ký theo thời gian. Rau trưởng thành là rau đã phát triển 80-90% khả năng sinh trưởng, còn rau baby thường chỉ mới đạt khoảng 40-50% là thu hoạch. Chính vì vậy, rau không chỉ ngon, nhiều dinh dưỡng, gần như không có xơ, bã, không phải nhặt bỏ phần cọng già, mà chỉ rửa rồi dùng luôn nên ít tốn thời gian sơ chế. Đối tượng hướng đến của rau baby là các khách hàng cần chế độ dinh dưỡng cao như trẻ em, người già, người ốm, các bà nội trợ bận rộn.

Đây là một trong những điển hình phát triển theo hướng nông nghiệp đô thị. Nhờ tuân thủ những công đoạn nghiêm ngặt trong sản xuất, từ rau mầm đến rau baby ở đây đều có thể ăn ngay tại vườn trồng. Trồng rau baby thì thời gian thu hoạch ngắn hơn, đỡ tốn công hơn và sản phẩm ít có trên thị trường tạo ra sự khác biệt rõ ràng để cho người tiêu dùng dễ chọn lựa, lợi nhuận thì không khác bao nhiêu nhưng được cái là ổn định quanh năm nên thu nhập ổn định tạo tâm lý thỏa mái cho các thành viên HTX, từ đó yên tâm sản xuất và duy trì chất lượng. Cải xanh baby chứa rất nhiều dưỡng chất tốt cho cơ thể như: Vitamin A, B, C, K, axit nicotic, catoten, abumin… Do đó, loại thực phẩm này được khuyên dùng thường xuyên bởi các chuyên gia dinh dưỡng.

Theo ông Khoa, nông dân trồng rau baby đạt hiệu quả kinh tế cao hơn so với rau thường vì rút ngắn thời gian thu hoạch. Gần đây, thị trường đã chấp nhận và ưa thích rau baby mua với giá cao. Tại HTX, riêng rau cải baby bán được trên 1 tấn mỗi ngày cho hệ thống phân phối đóng gói hàng nhãn riêng. HTX đã nhận được thêm đơn đặt hàng rau baby với nhiều chủng loại hơn của một số nhà hàng lớn, cho thấy nhu cầu cao của thị trường. Rau baby thu hoạch từ ngày 10 đến 12, tránh được thời gian bị bệnh, không tốn tiền mua thuốc trị, gieo được 2 vụ/tháng, giá bán cao. Nhờ đó, HTX cung cấp rau baby cũng yên tâm về chỉ tiêu thuốc bảo vệ thực vật. Vì khi thu mua rau quả, các siêu thị luôn kiểm soát thuốc bảo vệ thực vật rất gắt gao, chỉ cần phát hiện 1 mẫu vi phạm sẽ bắt đền hợp đồng, ngưng lấy mặt hàng đó 1 năm nên các nhà cung cấp đều phải chủ động kiểm soát. Sắp tới HTX sẽ mở rộng diện tích sản xuất với nhiều chủng loại rau củ quả hơn, nhưng vẫn giữ phương châm sản xuất kinh doanh từ nghe qua thấy. Sản xuất cho người tiêu dùng sử dụng chất lượng như cho gia đình sử dụng.

Mô hình nhỏ, hiệu quả cao

Ông Khoa chia sẻ: Do đã có thương hiệu và đầu ra cho sản phẩm ổn định, đội ngũ công nhân viên có kinh nghiệm sản xuất và vận hành tiêu thụ, được niềm tin và uy tín của đại đa số các khách hàng, chủ động khâu sản xuất nên quyết định được giá thành ổn định và chất lượng được đảm bảo. Tuy nhiên, bên cạnh vẫn tồn đọng nhiều khó khăn: Quỹ đất dành cho sản xuất không ổn phải đi thuê trong dân, chưa được nhận quỹ đất sản xuất ổn định của nhà nước và chưa nhận được sự hỗ trợ kịp thời của các gói hỗ trợ HTX nông nghiệp theo quy định. Tiếp cận nguồn giống chất lượng cao còn rất khó khăn và thất thường, chính sách khuyến nông không đi vào thực tế và hiệu quả cho HTX…

Hiện nay, sản phẩm của HTX luôn được kiểm tra chất lượng, truy xuất nguồn gốc rõ ràng trước khi ra thị trường, sản xuất theo quy trình VietGap hướng hữu cơ, được công bố công khai quy trình và địa điểm sản xuất tại mỗi nơi tiêu thụ sản phẩm, khách hàng được thăm quan và kiểm tra nơi sản xuất bất cứ lúc nào. HTX tự đầu tư quỹ đất, máy móc trang thiết bị, nhà màng, vật tư nông nghiệp… cho các thành viên, chỉ khoán công chăm sóc nên tất cả các sản phẩm làm ra được tiêu thụ triệt để. Thị trường tiêu thụ chính của HTX hiện nay: TP. HCM, Đồng Nai, Bình Dương, Phan Thiết. Ưu điểm vượt trội khi trồng rau baby là thu hoạch rau trước khi bị sâu hại tấn công là giải pháp vừa mang lại hiệu quả kinh tế cho nông dân vừa có sản phẩm tốt cho người tiêu dùng.

HTX có diện tích đất gần 5ha với các nhà lưới, nhà màng, kho lạnh, khu sơ chế, bảo quản… đảm bảo quy trình sản xuất khép kín. Muốn có sản phẩm sạch, trước hết phải có hạt giống đảm bảo. Đối với các loại rau mầm, họ chọn giá thể là than bùn để loại bỏ tối đa các độc tố. Giữa các vụ, phải có thời gian cho đất nghỉ từ 10 – 15 ngày để tránh các mầm bệnh còn tồn tại bên trong có nguy cơ lây lan cho vụ sau. Cơ sở không sử dụng phân hóa học, mà dùng giá thể của rau mầm sau khi thu hoạch, như các rễ, sản phẩm thừa đem ngâm ủ thành phân để bón bổ sung dinh dưỡng cho đất. Trung bình, HTX thu về khoảng 8 tỷ đồng/năm. Đây là mức doanh thu rất cao đối với các mô hình sản xuất nông nghiệp hiện nay. Mặt khác, mô hình này phù hợp với sản xuất nông nghiệp ven đô thị với diện tích nhỏ, lợi thế thị trường tiêu thụ tốt.

“Đây là mô hình đầu tiên của xã, giải quyết được việc làm cho lao động địa phương. Rau của HTX được hệ thống mì quảng Ba Miền tiêu thụ hết, đầu ra không đủ cung ứng thị trường. Mô hình này chi phí đầu tư không nhiều, cần sự cần cù của nông dân, HTX tham gia nhiều vào công tác xã hội, thường chia sẻ kiến thức nhiệt tình cho bà con, là mô hình cần nhân rộng”.
Ông Trần Trường Hưng, Chủ tịch Hội ND xã Tân Hiệp, huyện Hooc Môn.

Vân Nguyễn